Klokkenluidersregeling: autoriteiten voor externe meldingen

In onze nieuwsbrief van week 2 informeerden wij je al over de omzetting van de Klokkenluidersrichtlijn in Belgische wetgeving. De Wet van 28 november 2022 voorziet gemeenschappelijke minimumnormen, die een hoog beschermingsniveau garanderen voor klokkenluiders die inbreuken op het Unierecht melden.

Klokkenluiders kunnen via 3 kanalen rapporteren:

1.    intern kanaal: het opzetten hiervan binnen de onderneming kan via intern of extern beheer;

2.    extern kanaal: opgezet door de overheid, namelijk een melding aan een federale ombudsman;

3.    pers: wanneer een interne of externe melding niet tot passende actie leidt, er ernstige redenen zijn om aan te nemen dat er sprake is van onmiddellijk gevaar voor het openbaar belang, of dat er een risico op vergelding of vernietiging van bewijsmateriaal bestaat.

Een intern kanaal is voor ondernemingen met minstens 250 werknemers reeds verplicht sedert 15 februari 2023. Vanaf 17 december 2023 moeten ondernemingen met 50 tot en met 249 werknemers een intern meldingskanaal voorzien binnen de onderneming.

De overheid heeft met het koninklijk besluit van 22 januari 2023 de instanties aangeduid die optreden als bevoegde autoriteiten voor de externe meldingen omtrent inbreuken in het kader van de klokkenluidersregelgeving voor de privésector.

Het gaat om de volgende autoriteiten, die elke bevoegd zijn voor hun eigen domein:

• de Federale Overheidsdienst Economie, K.M.O., Middenstand en Energie;

• de Federale Overheidsdienst Financiën;

• de Federale Overheidsdienst Volksgezondheid, Veiligheid van de voedselketen en Leefmilieu;

• de Federale Overheidsdienst Mobiliteit en Vervoer;

• de Federale Overheidsdienst Werkgelegenheid, Arbeid en Sociaal Overleg;

• de Programmatie Overheidsdienst Maatschappelijke Integratie, Armoedebestrijding, Sociale Economie en Grootstedenbeleid;

• het Federaal Agentschap voor Nucleaire Controle;

• het Federaal Agentschap voor Geneesmiddelen en Gezondheidsproducten;

• het Federaal Agentschap voor de veiligheid van de voedselketen;

• de Belgische Mededingingsautoriteit;

• de Gegevensbeschermingsautoriteit;

• de Autoriteit voor Financiële diensten en Markten;

• de Nationale Bank van België;

• het College van toezicht op de bedrijfsrevisoren;

• de autoriteiten gemeld in artikel 85 van de wet van 18 september 2017 tot voorkoming van het witwassen van geld en de financiering van terrorisme en tot beperking van het gebruik van contanten;

• het Nationaal Comité voor de beveiliging van de levering en distributie van drinkwater;

• het Belgisch Instituut voor postdiensten en telecommunicatie;

• het Rijksinstituut voor ziekte- en invaliditeitsverzekering;

• het Rijksinstituut voor de Sociale Verzekeringen der Zelfstandigen;

• de Rijksdienst voor Arbeidsvoorziening;

• de Rijksdienst voor Sociale Zekerheid;

• de Sociale Inlichtingen en Opsporingsdienst;

• de Autonome dienst Coördinatie Anti-Fraude (CAF);

• de Scheepvaartcontrole.

Bron: Koninklijk besluit van 22 januari 2023 tot aanduiding van de bevoegde autoriteiten voor de uitvoering van de wet van 28 november 2022 betreffende de bescherming van melders van inbreuken op het Unie- of nationale recht vastgesteld binnen een juridische entiteit in de private sector, BS 31 januari 2022.